Śpiew gregoriański daje się słuchać dzięki precyzyjnie określonym "barwom dźwięku": ośmiu tonom kościelnym (octoechos). Co jednak doprowadziło do wyboru danego tonu w trakcie komponowania melodii?  A w jaki sposób interpretowano ją teologicznie w średniowieczu? Można postawić wiele hipotez czy pobożnych opisów, ale często okazują się one jedynie owocem wyobraźni współczesnych muzykologów czy teologów. Wydaje się, że anonimowi średniowieczni autorzy tego repertuaru wybierali pewne sekwencje dźwięków (tony) nie dla zaspokojenia osobistych upodobań, ale ze świadomością posługiwania się językiem, który wykorzystuje całą teologiczną przenikliwość pierwszych ośmiu cyfr, aby opowiedzieć "coś więcej": Tajemnicę. Niniejszy tom próbuje otworzyć badania nad przyczynami wyboru tonów gregoriańskich, na podstawie świadectwa komentarza liturgicznego francuskiego teologa z XIII wieku: Wilhelma z Auxerre i jego alegorycznej doktryny na temat modalności śpiewu gregoriańskiego.